Leerroute
Duurzaamheid en Energie | Voor overheden en bedrijven
- Juridische, beleidsmatige en praktische kennis van duurzaamheid en energie
- Voor beleidsmedewerkers, projectleiders en duurzaamheidsprofessionals bij overheden en bedrijven
- Hybride leren: fysieke cursusdagen, e-learnings, opdrachten, reflectiemomenten en vaardigheidstrainingen
- Twee leerroutes: overheid of bedrijfsleven, met gezamenlijke en specifieke dagen
- Inclusief een jaar lang Expert Lidmaatschap PONT | Omgeving en PONT | Klimaat
- Afsluiting met een examen en diploma
Inleiding
De transitie naar een duurzame energievoorziening en een circulaire economie is één van de grootste maatschappelijke opgaven van deze tijd. Gemeenten, provincies en bedrijven spelen hierin een belangrijke rol. Zij moeten inspelen op nieuwe wetgeving, veranderende maatschappelijke verwachtingen en technische ontwikkelingen. Dat vraagt om professionals die de weg weten in de juridische kaders, de beleidsmatige instrumenten én de praktische uitvoering.
Sinds de invoering van de Omgevingswet en de toenemende eisen op het gebied van duurzaamheid en rapportage (zoals de CSRD) is actuele kennis van wet- en regelgeving essentieel. De opleiding Duurzaamheid en Energie voor overheden en bedrijven helpt je die complexe regels te vertalen naar praktisch uitvoerbaar beleid en effectieve projecten binnen jouw organisatie.
Uniek aan deze opleiding is dat de medewerkers van overheden en die uit het bedrijfsleven samen leren, met ieder eigen accenten, maar één gedeelde praktijk. Dat zorgt voor waardevolle inzichten, samenwerking en begrip van verschillende sectoren.
Inhoud en resultaat
Deze opleiding is gericht op het verkrijgen van kennis en vaardigheden over de juridische, beleidsmatige en praktische kant van duurzaamheid en energie. In 12 dagen behandelen we de belangrijkste thema’s, kernbegrippen, wet- en regelgeving en beleidsinstrumenten. Er zijn twee leerroutes:
- Beleidsmedewerker duurzaamheid en energie (overheden)
- Professional / Coördinator duurzaamheid (bedrijven)
Er zijn gedeelde dagen voor overheidsinstanties en bedrijven, maar ook aparte dagen die inspelen op hun specifieke taken, rollen en verplichtingen. Het programma is zo ingericht dat je, indien gewenst, ook de dagen van de andere leerroute kan volgen (extra kosten).
Leerdoelen
Na afloop kun je:
- 1. De belangrijkste wetten en regels rondom duurzaamheid en energie toepassen,
- 2. Beleid en projecten opzetten of beoordelen,
- 3. De vertaalslag maken naar uitvoering in de praktijk,
- 4. Effectief samenwerken met collega’s, bestuurders en externe partners
- 5. Financiële instrumenten en subsidies benutten voor duurzame projecten.
Doelgroep
Deze opleiding is primair bedoeld voor twee groepen:
- Beleidsmedewerkers en projectleiders bij gemeenten, provincies, omgevingsdiensten en andere overheden. Zij ontwikkelen en voeren beleid uit op het gebied van duurzaamheid, energie, klimaat en circulariteit.
- Professionals uit het bedrijfsleven, zoals duurzaamheidscoördinatoren, CSO’s, sustainability officers en energie- en milieuadviseurs. Zij zijn verantwoordelijk voor het naleven van wetgeving, het implementeren van duurzaamheidsmaatregelen en het nemen van strategische investeringskeuzes.
Daarnaast is de opleiding ook relevant voor starters en (zij-)instromers die zich willen ontwikkelen tot beleidsmedewerker of duurzaamheidsadviseur, en voor medewerkers van advies- en detacheringsbureaus die actief zijn in het omgevingsdomein.
Deelnemers van overheden en van het bedrijfsleven volgen grotendeels samen dezelfde route, maar verdiepen ze zich op enkele thema’s (zoals regelgeving, energietransitie en subsidies) juist apart.
Hybride opzet
Al onze opleidingen zijn hybride ingericht: een doordachte mix van klassikale bijeenkomsten, online modules en zelfstudie die aansluit bij onze visie op leren. Zo profiteer je van inspirerende ontmoetingen met experts en collega’s, verdiep je je kennis flexibel in je eigen tempo en breng je het geleerde direct in praktijk. Deze afwisseling zorgt voor maximale leeropbrengst én maakt het programma goed te combineren met een drukke werkagenda.
De opleiding loopt ook via een gebruiksvriendelijke online leeromgeving en geeft precies aan welke e-cursussen je wanneer moet afronden om goed voorbereid de praktijkdagen in te gaan. Hierdoor krijg je direct terugkoppeling van docenten en deelnemers, en wordt de koppeling tussen theorie en praktijk optimaal benut.
Deze online leeromgeving blijft een jaar na afronding van de opleiding beschikbaar. Je hebt dan toegang tot alle e-cursussen in het omgevingsdomein, maar ook de uitgebreide kennisbank, zodat je kennis kunt blijven bijhouden of terugzoeken in je werkpraktijk.
Opzet en studiebelasting
De opleiding vindt plaats op fysieke studiedagen van 09:30 tot 16:45 uur, verspreid over vier maanden. Er is voldoende tijd ingepland om de e-cursussen en andere zelfstudie in eigen tempo af te ronden, zodat de klassikale dagen gericht zijn op toepassing, discussie en uitvoering in de praktijk.
De verdeling is als volgt:
- Beleidsmedewerker Duurzaamheid & Energie (overheden): € 5.995, -
11 fysieke dagen (6 samen met bedrijfsleven, 5 overheid-specifiek)
= ca. 65 contacturen + 35 studie-uren e-learning + enkele uren studie voor het examen - Bedrijfsprofessional Duurzaamheid & Energie (bedrijfsleven): € 5.995, -
9 fysieke dagen (6 samen met overheid, 3 bedrijfsleven-specifiek)
= ca. 50 contacturen + 40 studie-uren e-learning + enkele uren studie voor het examen - Combinatietraject (overheden + bedrijfsleven): € 9.995, -
De 2 bovenstaande leerroutes zijn zorgvuldig samengesteld. Wil je echter ook dagen volgen uit de andere leerroute, dan is dat mogelijk. Geef dit aan bij inschrijving.
14 fysieke dagen inclusief alle e-cursussen
= ca. 78 contacturen + 34 studie-uren e-learning + enkele uren studie voor het examen
Het examen op een aparte dag aan het eind bestaat uit een toets met open en meerkeuzevragen. Ze zijn verschillend voor overheid en bedrijfsleven.
Kwaliteitseisen
Na het goed afronden van het examen ontvang je een diploma Expert Duurzaamheid en Energie. Hiermee toon je aan dat je beschikt over de benodigde juridische, beleidsmatige en praktische kennis om volwaardig te functioneren binnen de domeinen duurzaamheid en energie.
Voor beleidsmedewerkers betekent dit dat je zelfstandig aan de slag kunt met het ontwikkelen en uitvoeren van duurzaamheids- en energiebeleid binnen gemeenten, provincies of omgevingsdiensten.
Voor professionals in het bedrijfsleven betekent dit dat je de juiste kennis en handvatten hebt om je organisatie te verduurzamen, te voldoen aan wettelijke verplichtingen en strategisch te investeren in energie en circulariteit.
Programma
Fysieke dagen:
- Dag 1 (samen): Start & introductie duurzaamheid en beleid
- Dag 2a (overheden): Regelgeving en beleidskaders Duurzaamheid & Energie
- Dag 2b (bedrijven): Energiebesparingsplicht en rapportageverplichtingen
- Dag 3 (overheden): Omgevingswet – instrumenten voor Duurzaamheid & Energie
- Dag 4a en 5 (overheden): Energietransitie – beleid, uitvoering en financiële aspecten
- Dag 4b (bedrijven): Energie en bedrijfsvoering – energie-efficiëntie, duurzame energie en netcongestie, regelingen en subsidies
- Dag 6 (samen): Circulariteit – concepten, beleid en praktijk
- Dag 7 (samen): Duurzaam bouwen en verduurzaming vastgoed
- Dag 8 (samen): Klimaatadaptatie, biodiversiteit en ecologie
- Dag 9a (overheden): Duurzame mobiliteit en financieringsinstrumenten
- Dag 10 (samen): Uitvoering in de praktijk – cases van gemeenten en bedrijven
- Dag 11 (samen): Participatie, communicatie en bestuurlijke sensitiviteit
- Dag 12 ochtend (samen): Examen en afronding
Zelfstudie:
- Algemene wet bestuursrecht (Awb) (e-cursus)
- Omgevingswet op hoofdlijnen (e-cursus)
- Juridische aspecten van ESG (e-cursus)
- Ruimtelijke ordening (e-cursus)
- Energietransitie (e-cursus)
- Circulariteit (e-cursus)
- Duurzaam bouwen (e-cursus)
- Omgevingsvergunning (e-cursus)
- Klimaatadaptatie (e-cursus)
- Financiering duurzaamheid (e-college)
- Hoe werkt participatie? (e-cursus)
- Meerdere reflectiemomenten: wat neem je mee voor je eigen werkpraktijk?
Programma
Dag 1: Introductie en kernbegrippen duurzaamheid – Anton Kiewiet
Fysiek:
- Geschiedenis
- Kernbegrippen
- Klimaatverandering
- Hoofdlijnen klimaatwetgeving en - beleid
- Inleiding in de energieproblematiek
- Belangrijkste stakeholders en rollen
Dag 2a: Regelgeving en beleidskaders Duurzaamheid & Energie (overheden) – Michelle de Rijke en Marije van der Hoek
Zelfstudie vooraf:
- Boek: Met de wind mee
- Algemene wet bestuursrecht (Awb) (3 uur)
- Omgevingswet op hoofdlijnen (3 uur)
- Juridische aspecten van ESG (3 uur)
Fysiek:
- Juridisch en beleidsmatig kaders duurzaamheid en energie
- Klimaatwetwet, EU Green Deal, Omgevingswet
- Energiebesparingsplicht en toezicht
Dag 2b: Energiebesparingsplicht en rapportageverplichtingen (bedrijven) – Stefan Romijn
Zelfstudie vooraf:
- Boek: Met de wind mee (1 uur)
- E-cursus Algemene wet bestuursrecht (Awb) (3 uur)
- E-cursus Omgevingswet op hoofdlijnen (3 uur)
- E-cursus Juridische aspecten van ESG (3 uur)
Fysiek:
- Energiebesparingsplicht bedrijven (o.a. informatieplicht, EED en ZEB)
- Rapportageverplichtingen (zoals CSRD)
- Hoe toezicht en handhaving door gemeenten eruitziet
- Certificeringen duurzaamheid (bv. CO2 prestatieladder)
Dag 3: Omgevingswet – Instrumenten omgevingswet voor Duurzaamheid & Energie (overheden) – Ruud Louwes
Zelfstudie vooraf:
- E-cursus Ruimtelijke ordening (1 uur)
Fysiek:
- Beleidscyclus en juridische instrumenten
- Omgevingsplan, omgevingsvisie en programma’s
- Maatwerkregels en vergunningverlening
- Praktijkvoorbeelden
Dag 4a en 5: Energietransitie – beleid en uitvoering (overheden) – Anton Kiewiet
Zelfstudie vooraf:
- E-cursus Energietransitie (3 uur)
Fysiek:
- Energiebeleid en Regionale Energiestrategieën (RES), subsidies
- Duurzame energietechnieken (wind, zon, isolatie, geothermie, biomassa, opslag, waterstof)
- Het energiesysteem in de toekomst
- Warmtetransitie en warmteprogramma’s
- Netcongestie en lokale aanpak
- Energiecoöperaties en participatie
Dag 4b: Energie en bedrijfsvoering – energie-efficiëntie, duurzame energie en netcongestie (bedrijven) – Stefan Romijn
Zelfstudie vooraf:
- E-cursus Energietransitie (3 uur)
- E- college Financiering duurzaamheid (1 uur)
Fysiek:
- Energie en bedrijfsvoering
- Energie-efficiëntie in processen en gebouwen
- Investeren in duurzame energie
- Oplossingen voor netcongestie
- Subsidies en regelingen
- Publiek-private samenwerking bij energieprojecten
Dag 6: Circulariteit – Concepten, beleid en praktijk – Tim Bulters
Zelfstudie vooraf:
- Online debat: op welke wijze kun je als overheid en bedrijfsleven een rol spelen? (1 uur)
- E-cursus Circulariteit (3 uur)
Fysiek:
- Basisbegrippen circulaire samenleving
- Circulaire grondstofstromen en afvalbeheer
- Circulair bouwen en circulaire gebiedsontwikkeling
- Beleidsinstrumenten en regelgeving
- Voorbeelden uit praktijk overheid en bedrijfsleven
Dag 7: Duurzaam bouwen en verduurzaming vastgoed – Bas van de Westerlo
Zelfstudie vooraf:
- E-cursus Duurzaam bouwen (3 uur)
Fysiek:
- Energie-efficiënt bouwen
- Circulair en gezond bouwen
- Klimaatadaptief en natuurinclusief bouwen
- Verduurzaming bestaand vastgoed
Dag 8: Klimaatadaptatie, biodiversiteit en ecologie
Zelfstudie vooraf:
- E-cursus Klimaatadaptatie (2 uur)
Klimaatadaptatie – Cees-Anton vd Dool
- Effecten en klimaatverandering
- Klimaatadaptieve maatregelen voor nieuw- en bestaande bouw
- Beleid en regelgeving klimaatadaptatie
Biodiversiteit en ecologie – Paul Boddeke
- Natuur, biodiversiteit en gezondheid
- Ecologische principes en natuurinclusieve technieken
- Praktische maatregelen en ontwerpprincipes
Dag 9a: Duurzame mobiliteit en financiering (overheden) – Richard ter Avest
Zelfstudie vooraf:
- E-college Financiering duurzaamheid (1 uur)
Fysiek:
- Duurzame mobiliteit: beleid en instrumenten voor gemeenten
- Financiering van publieke duurzaamheidsprojecten
- Subsidies en fondsen
- Verduurzaming van de industrie: wat kun je als gemeente?
Dag 10: Uitvoering in de praktijk – cases van gemeenten en bedrijven – Anton Kiewiet
Fysiek:
- Dit is een praktijkdag. Je kiest zelf een casus die bijdraagt aan duurzaamheid.
- Waar gaat het over, wat draagt het bij, wie betrek je erbij en hoe pak je het aan?
- Welke operationele skills heb je nodig?
- Je houdt een korte pitch, waarna je feedback krijgt van collega-deelnemers en docenten.
Dag 11: Participatie, communicatie en bestuurlijke sensitiviteit
Docenten






Materiaal
- Digitale hand-outs en digitaal materiaal van de opleiding zelf in een online leeromgeving.
- Daarnaast krijg je een jaar lang het Expert Lidmaatschap van PONT | Omgeving en PONT | Klimaat. Hiermee kun je alle relevante informatie over onder meer duurzaamheid, circulaire economie met betrekking tot het Omgevingsdomein vinden. de leefomgeving. In dit lidmaatschap zit ook toegang tot meer dan 20 e-learnings en e-colleges, 15% korting op alle cursussen van PONT Academy, onbeperkt toegang tot de kennisbank, een persoonlijk nieuwsoverzicht, tientallen themadossiers, en toegang tot het netwerk van experts aan wie je gericht advies kunt vragen. Je toegang is een jaar geldig. Zo kun je voor, tijdens en na de opleiding continu leren over de onderwerpen van deze opleiding.
Kortom, als Expert krijg je veel extra kennis en producten:
- Onbeperkt toegang tot alle e-cursussen
- Onbeperkt toegang tot alle e-colleges
- 15% korting op alle vervolgcursussen en workshops
- Naslag: toegang tot ruim 40 uitgaven over een breed scala aan wetten en regels, over onder meer natuur en milieu, de Omgevingswet en duurzaamheid.
- Tientallen themadossiers
Studiepunten
Studiepunten en -uren
Voor deze cursus/opleiding kun je 100 studie-uren rekenen.
Aanmelden
Datum, Locatie en Prijs
- 10, 23, 24 maart, 7, 14, 15, 16 april, 12, 18 mei, 2, 9, 16, 23, 30 juni 2026
- 09:30 - 16:45
- UTRECHT
- € 5.995,-
- Beleidsmedewerker Duurzaamheid & Energie (overheden): € 5.995, -
11 fysieke dagen (6 samen met bedrijfsleven, 5 overheid-specifiek)
= ca. 65 contacturen + 35 studie-uren e-learning + enkele uren studie voor het examen - Bedrijfsprofessional Duurzaamheid & Energie (bedrijfsleven): € 5.995, -
9 fysieke dagen (6 samen met overheid, 3 bedrijfsleven-specifiek)
= ca. 50 contacturen + 40 studie-uren e-learning + enkele studie-uren voor het examen - Combinatietraject (overheden + bedrijfsleven): € 9.995, -
De 2 bovenstaande leerroutes zijn zorgvuldig samengesteld. Wil je echter ook dagen volgen uit de andere leerroute, dan is dat mogelijk. Geef dit aan bij inschrijving.
14 fysieke dagen inclusief alle e-cursussen.
= ca. 78 contacturen + 34 studie-uren e-learning + enkele studie-uren voor het examen
- Beleidsmedewerker Duurzaamheid & Energie (overheden): € 5.995, -
Referenties
ook interessant voor jou
Incompany
Deze cursus liever met jouw eigen team en op maat bij jou op kantoor? Dat kan! De voordelen van incompany op een rij:
- De training is altijd maatwerk
- Je bereikt als team hetzelfde niveau
- Voorafgaand een vrijblijvend intakegesprek met de trainer(s)
- Bedrijfsspecifieke situaties worden betrokken
- Je bepaalt de data van de training
Ook interessant voor jou
Meer weten?
Heb je nog vragen of wil je deze cursus incompany volgen?
Of wil je persoonlijk studieadvies? We vertellen je graag wat de mogelijkheden zijn. Via onderstaand contactformulier kun je contact opnemen met onze klantenservice of ons salesteam. Wil je direct contact met de betreffende programmamanager? Bekijk dan de contactgegevens rechts.