2-daagse cursus

€ 1.395,-

Basiscursus Gezonde leefomgeving

20, 27 november 2025

Amersfoort
  • De basis met een brede scope: wat speelt er bij gezonde leefomgeving?
  • Hoe kan ik beleid maken voor een gezonde leefomgeving?
  • Gezondheid vroeg meenemen bij planvorming (omgevingsvisie, omgevingsplan, programma)
  • Met welke andere beleidsafdelingen en externe actoren heb ik te maken?
  • Welke goede praktijkvoorbeelden zijn er al?
Programma Docenten Materiaal Studiepunten Incompany

Inleiding

Het bereiken en in stand houden van een gezonde fysieke leefomgeving is een van de hoofddoelen van de Omgevingswet. De fysieke omgeving heeft invloed op de gezondheid van mensen. Overheden kunnen de gezondheid beschermen en bevorderen door bij gebiedsontwikkeling en vergunningverlening zo vroeg mogelijk gezondheid een stevige plek te geven in een integrale belangenafweging. En door gezondheid vooraan te zetten in belangenafwegingen bij beslissingen over de leefomgeving. Dat wordt de komende jaren steeds belangrijker.

Nieuwe kansen om de publieke gezondheid integraal en effectief te beschermen en te bevorderen zijn er:

  • door gezondheid in een vroeg stadium mee te nemen bij planvorming (omgevingsvisie en omgevingsplan) op de beleidsterreinen binnen het fysieke domein,
  • door gezondheid te gebruiken als integrerend thema,
  • door verbinding te zoeken met andere beleidsvelden zoals het sociale domein.

Inhoud en resultaat

Deze basiscursus geeft inzicht in wat een gezonde leefomgeving is en hoe je die als gemeente kunt bevorderen en bereiken. Daarbij komen vragen aan de orde als:

  • De brede scope: wat speelt er bij gezonde leefomgeving?
  • Hoe kan ik beleid maken voor een gezonde leefomgeving?
  • Wat is het verschil tussen publieke gezondheid en gezonde leefomgeving?
  • Hoe kan ik dat toepassen met de Omgevingswetinstrumenten?
  • Met welke andere beleidsafdelingen en externe actoren heb ik te maken?
  • Hoe kan ik bijdragen aan het verbeteren van de gezondheid van onze inwoners?
  • Welke goede praktijkvoorbeelden zijn er al?

Met als resultaat:

  • Meer inzicht in wat een gezonde leefomgeving is.
  • Concrete handvatten bieden om gezondheid mee te nemen in je beleid: voor het programma, visie, plan.
  • En hoe je dit samenhangend en integraal kan oppakken.
  • Weten hoe je collega’s mee kan nemen om gezondheid mee te nemen in (ander) beleid en hoe je gezondheid daadwerkelijk in beleid en uitvoering kan verwerken en hoe dit interbestuurlijk en met ketenpartners werkt.

De eerste dag richt zich op de thema’s die spelen, de wettelijke mogelijkheden en de instrumenten. In de tweede dag gaat in op de vraag hoe je het gezondheidsbeleid in de instrumenten kunt vastleggen en hoe fysiek en sociaal dit samen zouden moeten doen.

Deze basiscursus biedt ook een platform voor professionals en experts op het gebied van gezondheid, fysieke leefomgeving en sociaal domein om kennis en ervaring uit te wisselen. Het creëren van een gezonde leefomgeving is een belangrijk thema dat steeds meer aandacht krijgt en dat je samen moet bereiken.

Doelgroep

De basiscursus is met name bestemd voor beleidsmedewerkers, planmakers, planjuristen, adviseurs en projectleiders die zich bezighouden met gezondheid of de zorg voor de ontwikkeling van een gezonde leefomgeving. Zij zijn werkzaam bij gemeenten, provincies, omgevingsdiensten, GGD’s en adviesbureaus en afkomstig uit verschillende domeinen: 

  • Fysiek: ruimtelijke ordening, bouwen, milieu
  • Sociaal: welzijn, zorg 

Programma

Drag image Programma

Dag 1: Algemeen kader

Gezonde leefomgeving als doel

  • Gezondheid als integrerend thema --> vanaf het begin meenemen
  • Wat is publieke gezondheid?
  • Relatie gezondheid met welzijn, armoede, participatie en sociaal-economische gezondheidsverschillen
  • Gezond gedrag en de omgeving: roken, voeding, bewegen
  • Gezondheid verankeren in lokale plan- en besluitvorming
  • Integrale benadering: gezondheid verbinden aan duurzaamheid, biodiversiteit/groen, woonopgave, energietransitie en klimaatadaptatie, landbouw, bodem.
  • Over de domeinen heen kijken: hoe kunnen fysiek en sociaal elkaar versterken?

Kernwaarden voor een gezonde leefomgeving

  1. Rookvrije omgeving: niet roken, houtstook
  2. Aantrekkelijke plekken: mooi, veilig, schoon, heel, stil, klimaatadaptatie, groen, bodem
  3. Gezond gewicht: stimuleren sporten en bewegen, voeding
  4. Wonen en druk verkeer: minder druk, schoner en stiller, minder uitstoot en lawaai, stimuleer lopen en fietsen
  5. Voorzieningen dichtbij: geluid, geur, stoffen, veehouderij en overlast gevende bedrijven op afstand
  6. Actief vervoer: menging functies, dring gemotoriseerd vervoer terug, veiligheid en toegankelijkheid
  7. Fiets- en OV-verbindingen: bied passende fiets- en OV-infrastructuur, verbind, routes
  8. Gezond binnenklimaat: goede ventilatie, opwarming gebouwen, beperk emissies, rust
  9. Prettig wonen: stil, goede luchtkwaliteit, natuurlijke zijde
  10. Geschikte woningen: aanpasbaar, toegankelijke omgeving, routes, meng voorzieningen

Relevante regels en instrumenten Omgevingswet

  • Omgevingswet: kaderwet omgevingsdomein met Amvb’s
  • Omgevingsvisie en programma
  • Ruimtelijke ordening regelen in omgevingsplan
  • Inrichten openbare ruimte
  • Milieuregels in het Bal en deels omgevingsplan
  • Bouwregels (gezondheid) in het Bbl
  • Specifieke thema’s:
    • Geluid Luchtkwaliteit en geur
    • Water en bodem, klimaatadaptatie
    • Groen en biodiversiteit
    • Bestrijdingsmiddelen
    • Luchtvaart
    • Lood
    • ZZS en PFAS
    • Energietransitie
    • Gezonde landbouw en veehouderij

Dag 2: Beleid gezonde leefomgeving opzetten en implementeren

Gezonde leefomgeving in instrumenten Omgevingswet

  • Nu al aan tafel gaan zitten! De omgevingstafel
  • Omgevingsvisie vooraf, handreiking
  • Handreiking omgevingsplan als hulpmiddel
  • Omgevingsplan: hoe zit gezondheid hierin?
  • Beleidskeuzes door gemeenten zelf te maken en de rol van het programma
  • Voorbeelden van planregels gezonde leefomgeving
  • Samenwerking GGD en gemeente
  • Mogelijkheden instrument Programma uit de Omgevingswet

Beleid gezonde leefomgeving

  • Beleidscyclus
  • Thema’s en prioriteiten bepalen
  • Gemeenteraad meenemen
  • Participatie Samenwerking met GGD
  • Uitvoering van beleid en monitoring
  • Praktijkvoorbeelden gemeenten en provincies (korte gastcolleges)

Workshop beleid

Ga met een andere deelnemer aan de slag met thema’s en prioriteiten voor een gemeente of andere organisatie. Gezamenlijk worden deze schetsen besproken en bediscussieerd. En daaruit worden lessen getrokken.

  • We werken aan een programma gezondheid en maken een inhoudsopgave hiervoor met doorkijken naar omgevingsvisie en omgevingsplan.
  • Vanuit SES verschillen werken we een gebiedsprogramma uit waarin gezondheid een stevige rol heeft.

Gezondheid bevorderen door stimuleren bewoners en bedrijven

  • Lopen, bewegen en routes
  • Mobiliteitskeuzes
  • Spelen
  • Sporten
  • Niet roken
  • Gezonde voeding
  • Participatieproces

Samenhang en samenwerking tussen fysieke en sociale domein

  • Gezondheid als integrerend thema
  • Positieve gezondheid
  • Sociaal-economische gezondheidsverschillen tussen buurten en regio’s
  • Brede welvaart
  • Hoe kunnen fysiek en sociaal elkaar versterken?
  • Samen optrekken
  • Sociale duurzaamheid  Best Practices

Afsluitende workshop met handelingsperspectief

Hoe ga je nu verder op je werk met hetgeen je geleerd hebt? Welke stappen onderneem je en wie ga je daarbij betrekken?


Docenten

Irma Dekker
Procesmanager Omgevingswet Ruimtemeesters
Irma is de creatieve procesbegeleider die met het ene been in het sociale en met het andere been in het fysieke domein staat. Of ze nu werkt aan projecten rondom de Omgevingswet of gemeenten helpt met participatie, ze zoekt altijd naar praktische oplossingen die werken voor iedereen. Als procesleider zet Irma haar brede netwerk van gezonde leefomgeving en praktijkervaring in om gemeenten te begeleiden. Ze is een echte verbinder en weet als geen ander mensen te enthousiasmeren tijdens presentaties en workshops. Buiten haar werk bij Ruimtemeesters is ze altijd op zoek naar nieuwe manieren om de fysieke leefomgeving te verbeteren.
Bekijk LinkedIn profiel  

Materiaal

Hiermee krijgt u toegang tot het dossier met alle relevante achtergrondinformatie rondom uw cursus. Zo kunt u voor, tijdens en na de cursus continu leren over dit onderwerp.

Verder krijgt u met PONT | Omgeving gratis toegang tot dossiers,digitale boeken van Berghauser Pont Publishing, waaronder commentaar en naslag, en het gehele jurisprudentie archief.


Studiepunten

Studiepunten en -uren

Voor deze cursus/opleiding kun je 12 studie-uren rekenen.

BP Studieuren1212

Aanmelden

Datum, Locatie en Prijs

  • 20, 27 november 2025
  • 09:30 - 16:45
  • Amersfoort
  • € 1.395,-
    • Genoemd bedrag is exclusief 21% btw
    • Prijs is inclusief complimentary lunch, koffie en thee
Aanmelden

Referenties

 Voor deze nieuwe cursus zijn nog geen referenties beschikbaar

ook interessant voor jou

Incompany

Deze cursus liever met jouw eigen team en op maat bij jou op kantoor? Dat kan! De voordelen van incompany op een rij:

  • De training is altijd maatwerk
  • Je bereikt als team hetzelfde niveau
  • Voorafgaand een vrijblijvend intakegesprek met de trainer(s)
  • Bedrijfsspecifieke situaties worden betrokken
  • Je bepaalt de data van de training

Ook interessant voor jou

Meer weten?

Heb je nog vragen of wil je deze cursus incompany volgen?

Of wil je persoonlijk studieadvies? We vertellen je graag wat de mogelijkheden zijn. Via onderstaand contactformulier kun je contact opnemen met onze klantenservice of ons salesteam. Wil je direct contact met de betreffende programmamanager? Bekijk dan de contactgegevens rechts.

Raadpleeg de Veelgestelde vragen om te zien of jouw vraag ertussen staat. Of neem contact op met de programmamanager:
Chiara van Ommeren
Programmamanager, Berghauser Pont Academy
Je kunt contact opnemen met Chiara via chiara@berghauserpont.nl
(020) 820 09 08 | (06) 253 271 03