Inleiding
De uitvoering van vergunningverlening, toezicht en handhaving staat volop in de belangstelling van de politiek en de samenleving. Vooral na publicatie van het rapport van de commissie Van Aartsen. Het is landelijk nieuws als ergens een ontploffing is of milieuhinder door geur, stof of geluid door een bedrijf hardnekkig blijkt te zijn. De samenleving verwacht veel van VTH-professionals om problemen aan te pakken en complexe ontwikkelingen te helpen realiseren, zoals woningbouw, natuurontwikkeling en massa-evenementen.
Impact in de samenleving
In de wet staat een duidelijke zorgplicht voor de overheid om een uitstekende dienstverlening in te richten en problemen al op te lossen voordat ze zich hebben voorgedaan. Dit legt de lat hoog en vereist dat de uitvoering en de handhaving worden gericht op de outcome. Niet de taak, het instrument of de regel staat centraal, maar de impact die daarmee wordt bereikt in de samenleving. Sturing op outcome maakt dat de dienstverlening niet statisch kan zijn, maar responsief. Dat wil zeggen dat de uitvoeringsorganisatie in staat moet zijn om adequaat te handelen in reactie op ontwikkelingen, onder steeds veranderende omstandigheden.
Maatschappelijke ondertoon
Tegelijkertijd is er ook sprake van een andere ondertoon, die soms zelfs de boventoon wordt. Regelmatig worden incidenten uitgelicht in de media en politieke arena’s als gevolg van gebreken in het overheidsoptreden. Dat legt zwaktes bloot in de organisatie van de uitvoering en handhaving. De toon is dan dat de overheid faalt in het stellen van scherpe normen, in het behalen van termijnen of in het toezicht op de naleving. Vragen rijzen over rendement, onafhankelijkheid, professionaliteit, schaalgrootte en de manier waarop taken georganiseerd zijn.
Robuust VTH-stelsel
De afgelopen twintig jaar is hard gewerkt aan het opbouwen van een robuust VTH-stelsel. De rode draad in al die jaren is het verbeteren van de professionaliteit in de uitvoering van VTH-taken. Dit richt zich al snel op milieu en bouwen, maar het gaat eigenlijk over alle thema’s in de fysieke leefomgeving. De uitvoering moet uitgaan van een programmatische strategie en doordachte programmering van het werk. Dat is visueel te maken in een nieuwe, gekantelde beleidscyclus waarin beleid en uitvoering niet bóven, maar náast elkaar staan (de zgn. Big-8).
In deze masterclass wordt deze rode draad beetgepakt. Op basis van een aantal actuele ontwikkelingen behandelen we wat u te doen staat op weg naar een robuuste uitvoering die adequaat handelt en die opgavegericht denkt en werkt. Daarbij gaan we met u op zoek naar haalbare doelstellingen en toepasbare uitgangspunten voor het organiseren van vergunningverlening en handhaving. We staan uitgebreid stil bij de dilemma’s in het stelsel die ontstaan bij het omgaan met verschillende werkelijkheden. Enerzijds integraal benaderen, het met partijen en partners opzoeken van mogelijkheden in plaats van grenzen, het effectief omgaan met afwegingsruimte en daarbinnen programmatisch, ketengericht en netwerkend organiseren. Anderzijds ook taakbewust en rechtmatig optreden wanneer de situatie daarom vraagt.
Kortom, verkennen, reflecteren en verdiepen hoe u effectief leiding kunt geven aan de ontwikkeling van uw uitvoeringsorganisatie.
Inhoud en resultaat
De masterclass Leiderschap binnen VTH biedt u:
- Overzicht van relevante actualiteiten en de vertaling daarvan naar de beleids- en uitvoeringspraktijk voor regulering, toezicht en handhaving, geconcretiseerd voor uw organisatie, team, medewerkers en voor uzelf:
- De grote belangstelling voor participatie en de manier waarop de overheid, inwoners en ondernemers met elkaar omgaan of elkaar tegenwerken.
- De groeiende (milieu)criminaliteit waarin steeds vaker sprake is van ondermijning: de onderwereld die invloed krijgt in de bovenwereld.
- De spanning tussen de noodzaak van verduurzaming van de leefomgeving en de zoektocht naar ruimte voor wonen, werken en recreëren.
- De omslag van traditionele ruimtelijke ordening naar sturing op de kwaliteit en benutting van de leefomgeving.
- De stelselwijziging die Omgevingswet heet en die (veel) verder gaat dan het verruilen van oud instrumentarium voor nieuw en die een attitude vereist van ‘het kan mits…’ in plaats van ‘het kan niet omdat…’ .
- De vertaling van de Nationale handhavingsstrategie voor uw regio en organisatie.
- Inzicht in de transitie van VTH: verleggen van de focus op taakgericht werken naar het bijdragen aan de maatschappelijke opgave.
- Kennis nemen van best practices voor het richten, inrichten en verrichten van VTH.
- Gevoel voor mogelijkheden en onmogelijkheden van (meer) datagedreven werken, met oog voor de privacy én informatiebehoefte van inwoners en ondernemers.
- Intervisie met beroepsgenoten.
- Relevante literatuur en artikelen uit vakbladen, praktische voorbeelden en toepasbare modellen.
In deze masterclass gaan de deelnemers samen op ontdekkingstocht of ze het goede goed doen en welke scenario’s er zijn om het op de goede manier te doen. Het is een masterclass op niveau, met veel praktijkvoorbeelden, heldere theoretische onderbouwingen en veel ruimte voor interactie en intervisie.
Harm Borgers en Ruud de Vries zijn de ervaren moderators van de masterclass. Zij zorgen voor het lesmateriaal en voor inspiratie in de bijeenkomsten. Maar de bal ligt vooral bij u zelf! Samen met uw collega’s gaat u casusgericht onderzoeken wat de ontwikkelingen inhouden en waar verbeterkansen liggen en hoe anderen soortgelijke problemen oppakken. En vooral: hoe gaat het u het zelf aanpakken voor uw organisatie?
Daarnaast treedt een gastspreker uit de actualiteit op, om u uit te dagen en te inspireren.
Doelgroep
De masterclass is bedoeld voor directeuren, managers en strategisch beleidsmedewerkers van bestuursorganen, inspecties en uitvoeringsorganisaties voor vergunningverlening, toezicht en handhaving, werkend voor gemeenten, omgevingsdiensten, provincies, waterschappen of rijksinspecties.
